Thiết kế trò chơi học toán học về phân số
I. Mục đích yêu cấu Trò chơi học tập
- Để đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn lực lao động, thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chính phủ, ngành Giáo dục - Đào tạo đang tiến hành bước đổi mới toàn diện hệ thống giáo dục bắt đầu từ Tiểu học.
- Để đạt được mục tiêu cần phải thay đổi chương trình, sách giáo khoa, nội dung và phương pháp dạy học cho phù hợp theo yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh.
- Việc đổi mới phương pháp dạy học tất yếu phải đổi mới các hình thức tổ chức dạy học để tạo ra một sự tương ứng cần thiết. Sự đa dạng của các phương pháp dạy học trong sự phối hợp của chúng đòi hỏi phải có một số hình thức dạy học thích hợp nhằm tạo sự hứng thú cho người học, giúp học sinh tiếp thu bài nhẹ nhàng hơn, vui vẻ, tự nhiên hơn và đạt được chất lượng cao trong quá trình dạy và học.
- Như vậy cần có nhiều hình thức tổ chức dạy học và nhiều con đường để đạt được điểm đích. Mỗi tiết dạy được xác định cụ thể theo nội dung ghi trong sách giáo khoa và yêu cầu cơ bản về kiến thức, kĩ năng trong tiết dạy. Tạo không khí học tập vui vẻ, sôi nổi, có hiệu quả thông qua việc tổ chức học sinh tham gia vào các trò chơi, cuộc thi nhỏ… là yêu cầu cần thiết trong hoạt động dạy học ở Tiểu học nói chung và môn Toán nói riêng hiện nay. Và hơn thế nữa trò chơi học toán có ưu thế trong quá trình dạy học vì hoạt động vui chơi ở Tiểu học góp phần rất quan trọng trong sự phát triển toàn diện nhân cách trẻ em.
II. Vai trò và tác dụng của trò chơi trong việc dạy học
a. Trò chơi học tập thực hiện chức năng của hoạt động thực hành, luyện tập, trong đó học sinh được củng cố, vận dụng linh hoạt tri thức, kỹ năng đã được học cùng những kinh nghiệm sống của mình. Những thiếu sót trong hoạt động trí tuệ, tri thức của các em nếu có sẽ được bộc lộ để từ đó giáo viên có biện pháp bổ sung, điều chỉnh kịp thời và nâng cao dần trình độ cho các em.
b. Trò chơi học tập là một trong những phương tiện hình thành các năng lực, trí tuệ, bởi vì trong quá trình tham gia trò chơi thì hoạt động trí tuệ của các em được đẩy mạnh và có tính chủ định. Trò chơi học tập tạo khả năng phát triển trí tưởng tượng, khả năng linh hoạt, độc lập sáng tạo.
c. Trò chơi học tập rèn luyện cho các em biết tuân thủ luật chơi nhất định. Từ đó góp phần hình thành tính kỷ luật, tính trung thực.
d. Trò chơi học tập kích thích hứng thú nhận thức, rèn luyện kỹ năng độc lập suy nghĩ để giành phần thắng về mình.
e. Trò chơi học tập được xây dựng và tổ chức dựa vào lý thuyết dạy học hiện đại (lý thuyết tình huống, hành động, diễn đạt, tích cực theo đúng khả năng phát triển của cá nhân).
Trong việc dạy học, trò chơi học tập là một thủ thuật, biện pháp củng cố kiến thức vừa được học trong tiết học hoặc sau một số bài học. Tuy nmhiên trò chơi học tập có thể được tổ chức ở tất cả các khâu trong tiến trình tiết học. Do đó khi thiết kế và tổ chức các trò chơi học tập phải góp phần vào việc trhực hiện mục tiêu dạy học, trò chơi phải được chuẩn bị chu đáo và phù hợp với đối tượng học sinh, phải tổ chức sao cho tất cả mọi học sinh trong nhóm đều được tham gia, không để thời gia chơi kéo dài làm ảnh hưởng đến giờ học, luôn quan tâm, khích lệ, động viên, tránh làm cho những học sinh không hoàn thành nhiệmvụ lúng túng khi chơi.
III. Trò chơi là một cách thức dạy học và giáo dục có hiệu quả đối với học sinh tiểu học
Trò chơi học tập là một phương tiện có ý nghĩa trong việc góp phần thực hiện đổi mới phương pháp dạy học ở tiểu học nhằm phát huy tính tích cực, độc lập, sáng tạo của học sinh.
Với các đặc điểm riêng, trò chơi vẫn mở ra trước học sinh tiểu học một khả năng phát triển lớn. Một mặt, khi tiếp cận với các yếu tố của trò chơi, học sinh tiểu học lĩnh hội được ở các trò chơi các tri thức sống động về những hành động thực tiễn – tri thức của việc vận hành các mối quan hệ với thế giới xung quanh, đặc biệt là với người khác và với bản thân mình.
Trong trò chơi, đã làm các em phải huy động mọi sức lực của mình một cách hào hứng, tự nguyện nên không tạo